Axetilen C2H2 là gì? Tính chất, bí quyết điều chế và ứng dụng của axetilen trong đời sống, sinh hoạt và chế tạo công nghiệp ra sao? Giả dụ bạn đang có những thắc mắc này thì hãy dành ra ít phút để cùng chúng tôi theo dõi nội dung bài viết dưới đây nhé.
1. Axetilen C2H2 là gì?
Axetilen là 1 hợp chất hóa học thuộc diện dãy đồng đẳng Ankadien có công thức hóa học là C2H2. Nó là 1 hidrocacbon và là ankin đơn giản nhất.
Trong thực tế, nó ko tồn tại trên dạng tinh khiết mà tồn tại trên dạng dung dịch.
Công thức cấu tạo của axetilen: H – C ≡ C – H (viết gọn HC ≡ CH).
Cấu trúc phân tử của axetilen
1 số tên gọi khác: Acetylene, Ethyne (tên hệ thống IUPAC).
2. Tìm hiểu lịch sử tìm ra axetilen
- Axetilen được tìm ra lần đầu vào 5 1836. Lúc Edmund Davy đang thử nghiệm có cacbua kali thì 1 trong những phản ứng hóa học của ông đã tạo ra 1 loại khí dễ bắt lửa và ấy chính là khí axetilen ngày nay.
- 5 1859, Marcel Morren đã thành công tạo ra axetilen bằng bí quyết dùng những điện cực cacbon để tạo ra 1 hồ quang điện trong 1 bầu khí quyển của hidro. Điện hồ quang làm cho xói mòn những nguyên tử cacbon khỏi những điện cực và hợp tác chúng có những nguyên tử hidro, hình thành nên những phân tử axetylen. Ông gọi ấy là khí hydro hoá carbon.
- Tới 5 1860, axetilen được tái xuất hiện bởi nhà hóa học người Pháp Marcellin Berthelot. Ông đặt tên cho nó là “acétylène”. Khí axetilen thương mại có thể có mùi vị hôi do những tạp chất trong nó, phổ thông} nhất là hydrogen sulfide và phosphine.
3. Những tính chất đặc thù của axetilen C2H2
3.1 Tính chất vật lí của Axetilen
- Axetilen là chất khí ko màu sắc, ko mùi vị, dễ bắt cháy và tan kém trong nước.
- Tỉ trọng của axetilen có ko khí là D= 26/29 và nó khối lượng nhẹ hơn ko khí.
3.2 Tính chất hóa học của Axetilen
- Phản ứng cháy (tác dụng có oxi)
Cũng giống như những hidrocacbon khác như metan, etilen,… axetilen cháy trong oxi tạo ra cacbonic và tương đối nước.
2 C2H2 + 5 O2 (t°) → 4 CO2 + 2 H2O
- Phản ứng cùng của axetilen
Axetilen tham dự phản ứng cùng có halogen, hidro halogenua (HCl, HBr,…), AgNO3 trong môi trường amoniac…
Phản ứng cùng có halogen:
HC≡CH + Br-Br → Br-CH=CH-Br
Br-CH=CH-Br + Br-Br → Br2CH-CHBr2
Phản ứng cùng có hidro halogen:
HC≡CH + HBr → CH2=CHBr
Phản ứng cùng có bạc nitrat trong môi trường NH3
HC≡CH + AgNO3 + NH3 + H2O → Ag-C≡C-Ag ↓ màu sắc vàng + NH4NO3
- Phản ứng trùng hợp
Những phân tử C2H2 có thể hài hòa có nhau trong phản ứng trùng hợp và tạo thành polime.
nHC≡CH (t°, xt, p) → (-HC=CH-)n
- Phản ứng hidrat hóa
Axetilen tham dự phản ứng hidrat hóa có xúc tác axit sulfuric để tạo thành siêu phẩm cuối cùng là axit axetic theo sơ đồ sau:
HC≡CH + H2O(H2SO4) → H-CH=CH-H → CH3COOH
- Phản ứng cùng
HC≡CH + Br2 → Br-CH=CH—Br (đibrometilen)
HC≡CH + 2 Br2 → Br2CH-CHBr2 (tetrabrometan)
4. Phương pháp điều chế axetilen là gì?
4.1 Điều chế Axetilen trong phòng thí nghiệm
Cho vài mẩu bé canxi cacbua vào ống nghiệm đã đựng sẵn 1ml nước, tiếp theo đậy nhanh lại bằng nút có ống dẫn khí và đầu vuốt nhọn. Đốt khí sinh ra trên đầu ống vuốt nhọn.
Phương trình phản ứng:
CaC2 + H2O → C2H2 + Ca(OH)2
Phương pháp này sinh ra 1 lượng nhiệt lớn, hàm lượng canxi cacbua chứa nhiều tạp chất (H2S, NH3, PH3,…) nên axetilen tạo ra ko tinh khiết nhiều.
Quy trình điều chế axetilen C2H2 trong phòng thí nghiệm
4.2 Chế tạo Axetilen trong công nghiệp
Phương pháp chủ yếu nhất để điều chế axetilen hiện nay là nhiệt phân metan trên nhiệt độ 15000 °C (phản ứng thu nhiệt mạnh). Vì nhiệt độ sôi của axetilen là -75 °C nên nó có thể dễ dàng được tách ra khỏi hỗn tạp có hidro.
Phương trình nhiệt phân metan (CH4)
2 CH4 → C2H2 + 3 H2
Cho cacbon tác dụng có khí hidro lúc có hồ quang điện:
2 C + H2 (hồ quang điện) → C2H2
Điều chế axetilen từ Ag2C:
2 HCl + Ag2C → 2 AgCl + C2H2
Cho canxi cacbua tác dụng có axit sunfuric:
CaC2 + H2SO4 → C2H2 + CaSO4
5. Những ứng dụng của axetilen trong đời sống, chế tạo công nghiệp
1 số ứng dụng của axetilen
>>>XEM THÊM: : Halogen là gì? Những tính chất và ứng dụng quan yếu của halogen
Tuỳ thuộc vào phương thức dùng mà chúng ta dùng axetilen có độ tinh khiết khác nhau:
- Khí axetilen C2H2 có độ tinh khiết 98% dùng để hàn cắt.
- Khí axetilen 2.5 có độ tinh khiết 99.5%.
- Khí axetilen 2.6, 2.8 có độ tinh khiết 99.6%, 99.8%: Chủ yếu dùng trong phòng thí nghiệm, nghiên cứu, bệnh viện, trung tâm phân tách, viện.
Khiến vật tư chế tạo những monome để chế tạo nhiều loại polime khác, thí dụ như sợi tổng hợp, cao su, muội than,…
Dùng làm cho nhiên liệu trong đèn xì oxi-axetilen (lúc được tác dụng có oxy) để hàn, cắt kim loại.
Đèn xì oxi – axetilen
Chế tạo axit axetic, rượu etylic….
6. Axetilen có độc ko và những lưu ý lúc dùng axetilen C2H2 để an toàn ?
- Giả dụ tiếp xúc có khí axetilen dưới 2,5% trong khoảng thời kì dưới 1 giờ thì con người sẽ an toàn.
- Giả dụ nồng độ axetilen vượt quá mức phép: Nạn nhân sẽ cảm thấy buồn nôn, đau tức ngực, khó thở, nhức đầu, đi loạng choạng, da tái xanh, đau phổi, hôn mê. Tiếp xúc có da sẽ gây nên tình trạng phát ban.
- Vì axetilen là chất dễ nỗ và dễ bắt cháy nên cần được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, hạn chế nguồn phát nhiệt và những loại hóa chất khác. Bên cạnh ra, nơi chứa giữ cần có rào che chắn chu đáo, có bảng hiệu chu đáo.
7. 1 số bài tập vận dụng về Axetilen
Bài tập 1: Cần bao nhiêu ml dung dịch brom 0,1M để tác dụng hết có:
a) 0,224 lít etilen (trên đktc).
b) 0,224 lít axetilen (trên đktc).
Lời giải
a) Phương trình hóa học
CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2Br
Ta có: nBr2 = nC2H4 = 0,224/22,4 = 0,01 (mol)
⇒ Thể tích của dung dịch Brom là:
V dd Br2 = 0,01/0,1 = 0,1 (lít) = 100 ml
b) Phương trình hóa học
HC≡CH + 2Br2 → Br2-CH-CH-Br2
Ta có: nBr2 = 2nC2H4 = 2 x (0,224/22,4) = 0,02 (mol)
⇒ Thể tích của dung dịch Brom là:
V dd Br2 = 0,02/0,1 = 0,2 (lít) = 200 ml
Bài tập 2: Biết rằng 0,1 lít khí etilen (đktc) có thể làm cho mất màu sắc cao nhất} 50 ml dung dịch brom. Vậy trường hợp dùng 0,1 lít khí axetilen (trên đktc) thì có thể làm cho mất màu sắc cao nhất} bao nhiêu ml dung dịch brom trên?
Lời giải:
Phương trình hóa học
CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2Br
HC≡CH + 2Br2 → Br2-CH-CH-Br2
Từ phương trình hóa học, chúng ta có thể thấy lượng axetilen có thể làm cho mất màu sắc dung dịch brom nhiều gấp đôi etilen => 0,1 lít khí C2H2 có thể làm cho mất màu sắc cao nhất} 100 ml dung dịch Br2.
8. Sắm axetilen trên đâu uy tín, chất lượng tại Hà Nội, tp. Hồ Chí Minh?
Trên thị trường hiện nay, hóa chất axetilen C2H2 được bán khá phổ thông}. Tuy nhiên, ko cần nơi nào cũng bán axetilen đảm bảo chất lượng, giá thành. Vậy sắm axetilen trên đâu đảm bảo chất lượng, giá cả. Đây ko cần là câu hỏi khó, cũng ko cần câu hỏi dễ vì trường hợp bạn biết tới tổ chức Vietchem thì đây là 1 câu hỏi ko hề khó. Bởi lẽ, Vietchem chính là liên hệ phân phối axetilen cho thị trường toàn quốc, được phần lớn khách hàng, từ những tập đoàn, công ty lớn tới những cá nhân bé lẻ.
Lúc tới có Vietchem, người dùng ko chỉ nhận được siêu phẩm phải chăng, giá thành nặng nề} mà những dịch vụ từ tư vấn tới giao nhận hàng cũng siêu chuyên nghiệp.
Vậy trường hợp bạn nào đang băn khoăn chưa biết sắm hóa chất axetilen trên đâu thì hãy liên lạc ngay có chúng tôi theo số HOTLINE 0826 010 010 để được người dùng tư vấn viên báo giá và tương trợ TỐT nhất.
