Chuyên chính vô sản là nội dung quan yếu trong di sản lý luận V.I. Lênin sau Bí quyết mạng Tháng Mười. Đây là vấn đề cơ bản cần giải quyết trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đặc biệt trên những nước ko qua giai đoạn vươn lên là tư bản chủ nghĩa như Việt Nam. Trong tình hình new hiện nay, cần tiếp tục nhận thức và vận dụng sáng tạo tư tưởng của V.I. Lênin về chuyên chính vô sản nhằm giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa.
1. Chuyên chính vô sản là gì?
Chuyên chính vô sản (hay nền chuyên chính vô sản) là 1 lý thuyết của chủ nghĩa Mác-Lênin là 1 phòng ban quan yếu của chủ nghĩa cùng sản khoa học theo đấy chuyên chính vô sản là việc giai cấp công nhân nắm quyền lực nhà nước và dùng quyền lực nhà nước trấn áp giai cấp tư sản để tiến hành xây dựng 1 xã hội ko giai cấp. Đây là sự thống trị về chính trị của giai cấp công nhân có chức năng thực hành dân chủ đối có nhân dân, tổ chức xây dựng và bảo vệ chế độ new, chuyên chính có những phần tử thù địch, chống lại nhân dân. Chuyên chính vô sản được những người cùng sản cho là 1 trong những tư tưởng đặc sắc và trọng yếu nhất của chủ nghĩa Mác về vấn đề Nhà nước, là đỉnh cao của vai trò bí quyết mạng của giai cấp vô sản trong lịch sử và là sự vươn lên là của Lý luận về Nhà nước mà Karl Marx đề ra và được những người kế thừa tư tưởng của ông vươn lên là.
2. Chuyên chính vô sản tiếng Anh là gì?
Chuyên chính vô sản tiếng Anh là: “Specialised proletariat“.
3. Đặc điểm của chuyên chính vô sản:
Chuyên chính vô sản có nhiều hình thức khác nhau, thích ứng có những điều kiện lịch sử cụ thể khác nhau, nhưng tựu trung vẫn là quyền lực của giai cấp vô sản, của nhân dân lao động. Lênin nhấn mạnh rằng: Chuyên chính vô sản ko bắt buộc là 1 “hình thức quản lý”, mà là 1 nhà nước thuộc 1 kiểu khác, nhà nước vô sản, 1 bộ máy để giai cấp vô sản, trấn áp giai cấp tư sản. Trấn áp như vậy là cần thiết, vì giai cấp tư sản sẽ luôn luôn chống lại 1 bí quyết điên cuồng, lúc nó bị tước đoạt.
Và theo Lênin thì vấn đề chuyên chính vô sản là vấn đề cơ bản của phong trào công nhân tiên tiến trên hầu hết những nước tư bản, ko trừ 1 nước nào. Muốn giải thích thấu đáo vấn đề đấy, cần bắt buộc hiểu lịch sử của nó. Trên phạm vi quốc tế, lịch sử của học thuyết về chuyên chính bí quyết mạng nói chung và về chuyên chính vô sản nói riêng trùng có lịch sử của chủ nghĩa xã hội bí quyết mạng và đặc biệt là trùng có lịch sử của chủ nghĩa Mác. Theo ông viết “Lịch sử hầu hết những cuộc bí quyết mạng của giai cấp bị áp bức và bị bóc lột chống lại những kẻ bóc lột là tài liệu và nguồn nhận thức chủ yếu nhất của chúng ta về vấn đề chuyên chính. Ai ko hiểu rằng bất cứ giai cấp bí quyết mạng nào muốn thắng lợi đều tất yếu bắt buộc thực hành chuyên chính, thì người đấy ko hiểu gì lịch sử những cuộc bí quyết mạng hoặc ko muốn biết gì về mặt này.”
4. Nhà nước chuyên chính vô sản theo Mác – Lênin:
Chuyên chính vô sản
Chuyên chính vô sản là 1 giai đoạn bí quyết mạng quan yếu để giành chính quyền tư sản về tay những người vô sản. C.Mác khẳng định rằng:
” Giữa xã hội tư bản chủ nghĩa và xã hội cùng sản chủ nghĩa là 1 thời kỳ cải biến bí quyết mạng từ xã hội nọ sang xã hội kia. Thích ứng có thời kỳ đó là 1 thời kỳ quá độ chính trị, và nhà nước của thời kỳ đó ko thể là mẫu gì khác hơn là nền chuyên chính bí quyết mạng của giai cấp vô sản “
Theo lý thuyết của chủ nghĩa Mác-Lênin thì giai cấp vô sản bắt buộc tìm mọi bí quyết lôi kéo lực lượng rất nhiều về phía mình, trên đây, chuyên chính vô sản đóng vai trò là thiết chế cần thiết để đảm bảo sự lãnh đạo của giai cấp công nhân đối có nhân dân. Tính chất đặc biệt của nhà nước vô sản còn biểu hiện trên chỗ chức năng cơ bản nhất, chủ yếu nhất của nó ko bắt buộc là chức năng bạo lực mà là chức năng tổ chức xây dựng kinh tế – xã hội.
Lúc đề cập tới vấn đề này, V.I.Lênin cho rằng chuyên chính vô sản ko bắt buộc chỉ là bạo lực đối có bọn bóc lột, và cũng ko bắt buộc chủ yếu là bạo lực mà mặt cơ bản của nó là tổ chức, xây dựng toàn diện xã hội new – xã hội xã hội chủ nghĩa và cùng sản chủ nghĩa. Cũng vì những tính chất đặc biệt như vậy của nhà nước vô sản mà những nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác – Lênin đã khẳng định rằng nhà nước vô sản là 1 kiểu nhà nước đặc biệt trong lịch sử, đấy là nhà nước ko còn nguyên nghĩa, là nhà nước nửa nhà nước. Sau thời điểm những cơ sở kinh tế, xã hội của sự xuất hiện và tồn tại của nhà nước mất đi thì nhà nước sẽ ko còn. Sự mất đi của nhà nước tư sản ko bắt buộc bằng con đường thủ tiêu, xóa bỏ mà bằng con đường tự động tiêu vong. Sự tiêu vong của nhà nước tư sản được dự đón là 1 quy trình siêu nhiều ngày dài.
Xem thêm: Ý kiến toàn diện là gì? Cơ sở lý luận, nội dung và đề nghị?
Và cũng do vậy, chuyên chính vô sản là 1 loại liên minh đặc biệt giữa giai cấp công nhân có quần chúng lao động ko vô sản. Nhà nước vô sản do vậy bắt buộc là chính quyền của nhân dân, là nhà nước của dân, do dân, vì dân. Cũng do đấy, chế độ dân chủ vô sản là chế độ dân chủ theo nghĩa toàn bộ nhất của từ này. Ấy là nền dân chủ bao quát toàn diện mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, nó lấy dân chủ trên lĩnh vực kinh tế khiến cơ sở.
Ý kiến của Lênin về chuyên chính vô sản
Theo Lênin, chuyên chính vô sản là “hòn đá thử vàng” để nhận ra người Marxist “thực sự” và người Marxist giả danh chỉ những người đã hiểu rằng chuyên chính của 1 giai cấp là tất yếu ko những cho mọi xã hội có giai cấp nói chung, ko những giai cấp vô sản sau khoản thời gian đã lật đổ giai cấp tư sản mà còn suốt cho cả thời kỳ lịch sử từ chế độ tư bản chủ nghĩa tới “xã hội ko có giai cấp”, tới chế độ cùng sản chủ nghĩa, chỉ những người đấy new thấm nhuần được thực chất của học thuyết Mác về Nhà nước.
Lênin viết:
” Thái độ của bí quyết mạng xã hội chủ nghĩa của giai cấp vô sản đối có Nhà nước ko những chỉ có ý nghĩa chính trị – thực tiễn, mà còn có tính chất nóng hổi nhất nữa, vì đây là vấn đề khiến cho quần chúng thấy rõ những việc họ sẽ bắt buộc khiến trong 1 tương lai sắp đây, để tự động giải phóng khỏi ách tư bản. “
Cuối thế kỷ 19, những đảng Dân chủ Xã hội trên phương Tây đã từ bỏ ý tưởng chuyên chính vô sản để tham dự vào nền dân chủ do những nước Tây Âu mở rộng những quyền tự động do, dân chủ và chấp nhận cho những đảng phái xã hội chủ nghĩa tham dự vào chính quyền. Trong thập niên 1970 những đảng cùng sản Tây Âu cũng từ bỏ ý tưởng chuyên chính vô sản để phân biệt mình có những đảng cùng sản cầm quyền trên những nước cùng sản. Những chương trình chính trị của họ đã từ bỏ mô hình bí quyết mạng mà Karl Marx đã phác họa để thay thế vào đấy là chủ nghĩa cải tổ trong những hoạt động chính trị. Chuyên chính vô sản ko bắt buộc là hình thái nhà nước hoàn hảo mà nhân loại bắt buộc đạt tới, mà là hình thức quá độ để nhà nước tiêu vong theo như ý kiến của F. Engels. Điều này đã biểu hiện của Công xã Paris lần trước tiên giai cấp vô sản trên thế giới đứng lên tiến hành cuộc bí quyết mạng lật đổ giai cấp tư sản, thiết lập chuyên chính vô sản, xây dựng thương hiệu Công xã. Tuy nhiên cũng chính F. Engels là người sau này đã ủng hộ Đảng Dân chủ Xã hội Đức tham dự ứng cử vào quốc hội để dùng nghị trường khiến nơi đấu tranh vì lợi ích của giai cấp công nhân và xem đấy là biện pháp thay thế thế cho cuộc bí quyết mạng và chuyên chính vô sản trên những nước dân chủ.
Nhà nước vô sản
Theo Chủ nghĩa Mác-Lênin thì Nhà nước vô sản là 1 kiểu nhà nước đặc biệt trong lịch sử. Tính chất đặc biệt của nó trước hết là trên chỗ nó chỉ tồn tại trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa cùng sản, nó là kiểu nhà nước cuối cùng trong lịch sử của xã hội loài người.
Xem thêm: Quy luật phủ định của phủ định và vận dụng quy luật này trong hoạt động thực tiễn
Sự tồn tại của nhà nước vô sản trong thời kỳ quá độ này được cho là tất yếu vì trong thời kỳ quá độ xã hội còn tồn tại những giai cấp bóc lột và những lực lượng xã hội, chúng chống lại sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội làm giai cấp công nhân và nhân dân lao động bắt buộc trấn áp chúng bằng bạo lực. Hơn nữa, trong thời kỳ quá độ còn có những giai cấp và tầng lớp trung gian khác. Do địa vị kinh tế – xã hội của mình, họ dễ dao động giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản, họ ko thể tự động mình tiến lên chủ nghĩa xã hội.
Tính chất đặc biệt của nhà nước vô sản còn biểu hiện trên cơ sở quyền lực của nhà nước – đấy là ứng dụng liên minh công – nông khiến nòng cốt cho sự liên minh có mọi tầng lớp những người lao động khác trong xã hội. Để thực hành sứ mệnh của mình, giai cấp công nhân cần có sự tương trợ, cùng tác, liên minh, vững kiên cố và ngày càng củng cố có những người lao động khác.
Chủ nghĩa xã hội ko thể tồn tại và vươn lên là được giả dụ thiếu dân chủ, thiếu sự thực hành 1 bí quyết toàn bộ và mở rộng ko ngừng dân chủ. Phát triển thành dân chủ tới cùng, tìm ra những hình thức của sự vươn lên là đó, đem thí nghiệm những hình thức đó trong thực tiễn, v. v.. là 1 trong những nhiệm vụ cấu thành của bí quyết mạng xã hội chủ nghĩa, là 1 vấn đề có tính quy luật của sự vươn lên là và hoàn thiện nhà nước vô sản. Giai cấp công nhân ko chỉ có sứ mệnh lịch sử lãnh đạo cuộc đấu tranh để giải phóng dân tộc mình, mà còn có vai trò lịch sử toàn thế giới.
5. Việt Nam và sự vận dụng sáng tạo lý luận của Mác-Lênin về nhà nước chuyên chính vô sản:
Chủ trương của Đảng nhằm xây dựng 1 xã hội “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, do nhân dân khiến chủ”; “Mọi quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà ứng dụng là liên minh giai cấp công nhân có giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, do Đảng Cùng sản Việt Nam lãnh đạo”; “vươn lên là nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”; thực hành “đại đoàn kết toàn dân tộc”… trong đổi new biểu hiện rõ điều đấy. Cụ thể:
– Chủ trương đổi new nhà nước theo hướng xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cùng sản lãnh đạo.
Đây là hình thức nên} đối có nhà nước xã hội chủ nghĩa, giả dụ ko muốn khiến tha hóa bản chất quyền lực của mình. Xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa, chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa trên nước ta là 1 quy trình nhiều ngày dài. Trong điều kiện nước ta hiện nay mà áp đặt 1 chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa toàn bộ là chưa thích hợp. Tuy nhiên, nói như vậy ko có nghĩa là hiện nay chúng ta chưa nên phát huy dân chủ, mở rộng dân chủ.
– Phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng Cùng sản Việt Nam, đồng thời thực hành phải chăng liên minh công nông trên cơ sở đảm bảo lợi ích của những giai cấp, tầng lớp trong xã hội.
Việt Nam đang trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội`, là nước nông nghiệp có đông nông dân trong cơ cấu dân cư thì vấn đề liên minh công – nông – trí là vấn đề có tính nguyên tắc. Đây là sự tiếp tục liên minh giữa những giai cấp và tầng lớp trong điều kiện new, mang trong mình nội dung và hình thức new. Trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, liên minh công – nông – trí nhằm tập hợp lực lượng bí quyết mạng trong 1 liên minh chính trị thống nhất do Đảng Cùng sản Việt Nam lãnh đạo để phát huy sức mạnh tổng hợp nhằm cải tạo xã hội cũ, xây dựng chế độ xã hội new.
Xem thêm: Ý kiến của chủ nghĩa duy vật biện chứng về bản chất hiện tượng tâm lý con người
– Phát triển thành nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa – cơ sở kinh tế cho nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Trải qua 30 5 Đổi new, mô hình kinh tế đấy càng ngày càng phát huy tác dụng hăng hái trong quy trình xây dựng và hoàn thiện nhà nước xã hội chủ nghĩa trên nước ta. Tuy nhiên kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là vấn đề new mẻ. Để nền kinh tế đấy khiến cơ sở vững kiên cố cho nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, vấn đề hết sức khó khăn và nhạy cảm đã và đang đặt ra đối có đất nước ta hiện nay là định hướng xã hội chủ nghĩa sự vươn lên là của nền kinh tế đấy. Việc định hướng xã hội chủ nghĩa sự vươn lên là nền kinh tế chúng ta đã từng bước khẳng định được 1 bí quyết có hiệu quả, tuy nhiên đổi new càng đi vào chiều sâu, hội nhập quốc tế càng ngày càng được đẩy mạnh, càng nẩy sinh nhiều vấn đề phức tạp. Vì vậy, cùng có sự sáng tạo mô hình kinh tế đấy bắt buộc tiếp tục phát huy vai trò của nhân tố chủ quan của Đảng, Nhà nước, những công ty và nhân dân new hiện thực hóa 1 bí quyết có hiệu quả.
