“Đức Tin là hồng ân của Thiên Chúa, nhưng cũng là 1 hành động tự động do sâu xa của con người”
Dưới đây là bản dịch Bài Giáo Lý thứ 2 của ĐTC Bênêđictô XVI về 5 Đức Tin, được ban hành tại Quảng Trường Thánh Phêrô hôm thứ tư 24 tháng 10, 2012. Hôm nay, ĐTC dạy về ý nghĩa của Đức Tin.
Anh chị em thân mến,
Thứ Tư tuần trước, có việc khai mạc 5 Đức Tin, tôi đã khởi đầu 1 loạt bài giáo lý về đức tin. Và hôm nay tôi muốn cùng anh chị em suy niệm về 1 câu hỏi cơ bản: đức tin là gì? Đức tin còn có ý nghĩa gì ko trong 1 thế giới mà khoa học và kỹ thuật đã mở ra những chân trời new, những chân trời mà từ trước tới giờ ko ai có thể tưởng tượng nổi? Hôm nay tin có nghĩa là gì? Thực ra, thời đại chúng ta siêu cần 1 nền giáo dục về đức tin được đổi new, trong đấy kiên cố chắn bắt buộc bao gồm sự hiểu biết về những chân lý và những biến cố của đức tin, nhưng trên hết nó bắt buộc phát sinh từ 1 cuộc gặp gỡ thực sự có Thiên Chúa trong Đức Chúa Giêsu Kitô, từ việc yêu Người, tin tưởng vào Người, để nó dính lứu tới trọn cuộc đời.
Ngày nay, giữa nhiều dấu hiệu của sự phải chăng lành, cũng phát triển thành 1 loại sa mạc tinh thần chung quanh chúng ta. Đôi lúc, chúng ta cảm nhận từ những biến cố mà chúng ta nghe thấy từng ngày rằng thế giới sẽ ko đi tới việc xây dựng 1 cùng đồng huynh đệ và hòa bình hơn. Chính những tư tưởng về tiến bộ và sung sướng cũng tỏ lộ những bóng tối của chúng. Mặc dầu sự vĩ đại của những khám phá khoa học và những thành công của kỹ thuật, ngày nay người ta có vẻ ko thực sự trở nên tự động do và nhân đạo hơn. Vẫn còn nhiều hình thức khai thác, thao túng, bạo lực, áp bức và bất công … Thêm vào đấy, 1 loại văn hóa nào đấy đã dạy con người chỉ đi lại trong phạm vi những sự vật, phạm vi khả thi, chỉ tin vào những gì mình nhìn thấy và sờ mó được. Tuy nhiên, trái lại, số người cảm thấy mất định hướng cũng cũng gia nâng cao, và những người đấy trong cố gắng tìm bí quyết vượt qua 1 viễn tượng hoàn toàn thuộc diện phạm vi của thực tế, lại sẵn sàng tin vào hầu hết mọi thứ và sự trái ngược của chúng. Trong bối cảnh này, tái xuất hiện 1 số vấn đề cơ bản, là những điều cụ thể hơn những gì chỉ có vẻ lúc thấy lần đầu: Ý nghĩa cuộc đời là gì? Có 1 tương lai nào cho con người, cho chúng ta và cho những thế hệ tương lai ko? Bắt buộc chỉ dẫn sự lựa chọn tự động do của chúng ta theo chiều hướng nào để có 1 cuộc sống phải chăng đẹp và sung sướng? Chiếc gì đang chờ đợi chúng ta bên kia ngưỡng cửa sự chết?
Những vấn đề hấp dẫn này cho thấy rằng thế giới của việc lập kế hoạch, tính toán chính xác và thử nghiệm, nói tóm lại là thế giới của tri thức khoa học, dù rằng quan yếu đối có đời sống con người, chưa đủ. Chúng ta ko những chỉ cần bánh vật chất, mà còn cần tình yêu, ý nghĩa và hy vọng, 1 nền móng vững kiên cố, 1 mảnh đất vững vàng giúp chúng ta sống có 1 ý nghĩa thực sự ngay cả trong những cuộc khủng hoảng, trong bóng tối, trong những khó khăn và trong những vấn đề thường nhật. Đức tin ban cho chúng ta chính đều đấy: đấy là 1 lòng phó thác đầy tin tưởng vào “Ngài” là Thiên Chúa, Đấng mang trong mình lại cho tôi 1 điều kiên cố chắn khác, nhưng ko kém vững kiên cố hơn điều tới từ tính toán chính xác của khoa học.
Đức tin ko đơn giản là 1 sự đồng ý của trí tuệ con người có những chân lý cụ thể của Thiên Chúa. Ấy là 1 hành động mà qua đấy tôi tự động do phó thác chính mình cho 1 Thiên Chúa, Đấng là Cha tôi và yêu thương tôi; là gắn bó có “Ngài” là Đấng ban cho tôi niềm hy vọng và tin tưởng. Chắc hẳn chắn rằng, việc gắn bó có Thiên Chúa này ko bắt buộc là ko có nội dung: nhờ có nó mà chúng ta biết rằng Thiên Chúa đã tự động tỏ mình ra cho chúng ta trong Đức Kitô, đã cho chúng ta thấy dung nhan Ngài và thực sự trở nên sắp gũi từng người chúng ta. Và thậm chí, Thiên Chúa đã tỏ lộ tình yêu của Ngài cho con người, cho từng người chúng ta, tình yêu khôn lường: trên Thánh Giá, Chúa Giêsu Thành Nazareth, Con Thiên Chúa làm cho người, đã cho chúng ta thấy 1 bí quyết rõ ràng nhất rằng tình yêu này đi tới mức nào, tới tận mức tự động hiến hoàn toàn.
Sở hữu Mầu Nhiệm Chiếc Chết và Phục Sinh của Đức Kitô, Thiên Chúa tự động hạ xuống chỗ tột cùng của bản tính nhân loại của chúng ta để đưa nó lên có Người, để nâng nó lên cao bằng Người. Đức tin là tin vào tình yêu của Thiên Chúa, là điều ko thuyên giảm trước sự gian ác của con người, biến đổi hầu hết những hình thức nô lệ, bằng bí quyết ban cho khả năng có thể được cứu độ. Như thế, có đức tin nghĩa là gặp gỡ “Ngài” là Thiên Chúa, Đấng nâng đỡ tôi và ban cho tôi lời hứa của 1 tình yêu ko thể hủy diệt được, 1 tình yêu ko những chỉ khao khát sự vĩnh cửu, nhưng còn ban tặng nó. Nó có nghĩa là tín thác vào Thiên Chúa có thái độ của 1 trẻ bé, biết rõ rằng hầu hết những khó khăn, hầu hết những vấn đề của mình đều được an toàn trong “Ngài” của người mẹ.
Và khả năng có thể được cứu độ này là 1 hồng ân mà Thiên Chúa ban tặng cho hầu hết mọi người qua đức tin,. Tôi nghĩ rằng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, đặc biệt bằng những vấn đề và những hoàn cảnh đôi lúc bi thảm, chúng ta bắt buộc suy niệm thường xuyên hơn về việc tin bí quyết Kitô giáo có nghĩa là từ bỏ mình, phó thác cho ý nghĩa sâu xa, là điều nâng đỡ tôi và nâng đỡ thế giới, ý nghĩa này là điều chúng ta ko thể tự động phân phối cho mình, nhưng chỉ lãnh nhận như 1 hồng ân, và là nền móng mà trên đấy chúng ta có thể sống mà ko sợ hãi. Và chúng ta bắt buộc có khả năng rao giảng sự kiên cố chắn giải thoát trấn an này của đức tin bằng lời nói, và chứng tỏ nó bằng đời sống Kitô hữu của mình.
Nhưng hằng ngày chúng ta thấy chung quanh mình nhiều người đang dửng dưng hay từ chối chấp nhận lời rao giảng này. Hôm nay trên cuối của Phúc Âm Thánh Marcô, chúng ta đã được nghe lời nghiêm khắc của Chúa Phục Sinh rằng, “Ai tin và chịu phép rửa, sẽ được cứu độ; còn ai ko tin, thì sẽ bị luận phạt.” (Mc 16:16), người đấy sẽ bị sẽ hư mất. Tôi muốn mời anh chị em suy niệm về điều này. Lòng tin tưởng vào hoạt động của Chúa Thánh Thần bắt buộc luôn luôn liên quan chúng ta đi rao giảng Tin Mừng và can trường làm cho chứng của đức tin. Nhưng bên cạnh khả thể hăng hái đáp trả hồng ân đức tin, cũng có nguy cơ chối từ Tin Mừng, ko chấp nhận cuộc gặp gỡ sống còn có Đức Kitô.
Thánh Augustinô đã nêu lên vấn đề này trong chú giải về dụ ngôn người gieo giống, ngài nói: “Chúng ta nói, chúng ta gieo hạt giống, chúng ta trải hạt giống. Có những kẻ coi thường, có những người chỉ trích, những kẻ chê cười. Trường hợp chúng ta sợ họ thì chúng ta ko còn gì để gieo nữa, và ngày thu hoạch chúng ta sẽ chẳng có gì để gặt. Vì vậy xin cho hạt giống mọc lên từ đất phải chăng” (Bài giảng về kỷ luật Kitô giáo, 13,14: PL 40, 677-678).
Do đấy, việc chối từ ko có thể làm cho cho chúng ta thất đảm. Là Kitô hữu, chúng ta là nhân chứng của thửa đất màu sắc mỡ này: đức tin của chúng ta, ngay cả trong giới hạn của mình, chứng tỏ rằng có những thửa đất phải chăng, mà trên đấy những hạt giống của Lời Chúa sinh hoa trái dồi dào công lý, hòa bình, và tình yêu, 1 nhân loại new, ơn cứu độ. Và toàn thể lịch sử Hội Thánh, có hầu hết những vấn đề, cũng cho thấy rằng có thửa đất phải chăng, có hạt giống phải chăng, và hạt sinh hoa trái.
Nhưng chúng ta hãy tự động hỏi: con người nhận được sự mở rộng lòng trí này từ đâu để tin vào Thiên Chúa, Đấng đã tự động tỏ hiện trong Đức Chúa Giêsu Kitô, đã chết và đã sống lại, để nhận được ơn cứu độ của mình, để Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người thành sự chỉ dẫn và ánh sáng của cuộc đời mình? Câu trả lời là: chúng ta có thể tin vào Thiên Chúa bởi vì Ngài tới sắp chúng ta và chạm tới chúng ta, bởi vì Chúa Thánh Thần, là hồng ân của Chúa Phục Sinh, giúp cho chúng ta có thể đón nhận Thiên Chúa hằng sống. Như thế đức tin trước hết là 1 ân huệ siêu nhiên, 1 món quà của Thiên Chúa.
Công Đồng Vaticanô II khẳng định: “Để có được, đức tin này sự đòi hỏi ân sủng đi trước và trợ giúp của Thiên Chúa, cùng có những sự trợ giúp bề trong của Chúa Thánh Thần, Đấng chạm tới tâm hồn và hướng nó về Thiên Chúa, mở mắt tâm trí và ban cho ‘hầu hết mọi người niềm vui ngọt ngào để chấp nhận và tin vào chân lý’” (Hiến Chế Tín Lý Dei Verbum, 5). Ứng dụng của cuộc hành trình đức tin của chúng ta là Phép Rửa, bí tích ban cho chúng ta Chúa Thánh Thần, làm cho cho chúng ta thành con mẫu Thiên Chúa trong Đức Kitô, và đánh dấu việc gia nhập vào cùng đồng đức tin, vào Hội Thánh: Chúng ta ko tin 1 mình mà ko có sự đi trước của ân sủng Chúa Thánh Thần; và chúng ta ko tin 1 mình, nhưng cùng tin có những anh chị em của mình. Từ lúc chịu Phép Rửa, từng tín hữu được mời gọi để sống trở lại và biến lời tuyên xưng đức tin này thành của riêng mình, cùng có những anh chị em của mình.
Đức tin là 1 món quà của Thiên Chúa, nhưng cũng là 1 hành động tự động do sâu xa của con người. Sách Giáo Lý của Hội Thánh Công Giáo nói rõ rằng: “Chỉ có thể tin nhờ có ân sủng và những sự trợ giúp bề trong của Chúa Thánh Thần. Nhưng ko kém đúng rằng tin là 1 hành động thực sự của con người. Nó ko ngược lại có sự tự động do hay lý trí của con người” (số 154). Thực ra, nó liên lạc có chúng và nâng cao chúng, trong 1 canh bạc cuộc đời như 1 cuộc xuất hành, như 1 việc thoát ly chính mình, thoát ly những sự kiên cố chắn riêng, những mô thức suy nghĩ riêng của mình, để phó thác cho hành động của Thiên Chúa, là Đấng chỉ cho chúng ta thấy bí quyết đạt được sự tự động do thực, căn tính con người, niềm vui thực sự của tâm hồn và sự hòa thuận có mọi người. Tin là tự động do và vui vẻ phó thác cho kế hoạch quan phòng của Thiên Chúa trong lịch sử, như tổ phụ Abraham đã làm cho, cũng như Đức Maria thành Nazareth. Như thế, đức tin là 1 sự ưng thuận mà qua đấy lòng trí chúng ta thưa “Vâng” cùng Thiên Chúa qua việc tuyên xưng rằng Chúa Giêsu là Chúa. Và lời “Vâng” này biến đổi cuộc đời, mở ra cho nó con đường hướng tới 1 sự viên mãn đầy ý nghĩa, làm cho cho nó nên new, tràn đầy niềm vui và hy vọng đáng tin cậy.
Người dùng thân mến, thời đại chúng ta cần những Kitô hữu là những người đã được Đức Kitô chiếm hữu, đang lớn lên trong đức tin nhờ có quen thuộc có Thánh Kinh và những Bí tích. Những người đấy bắt buộc như 1 cuốn sách mở ra nói lại kinh nghiệm về cuộc đời new trong Chúa Thánh Thần, về sự hiện diện của Thiên Chúa này là Đấng nâng đỡ chúng ta trong cuộc hành trình và mở cho chúng ta con đường tới cuộc sống ko bao giờ cùng.
