Hiện nay có siêu nhiều tranh cãi và ngộ nhận về việc so sánh “khập khiễng” lúc chọn màu sắc hợp bí quyết giữa màu sắc lông trên trên thân mình gà và màu sắc vảy trên quản gà. Câu hỏi thường được dân chơi gà chọi đặt ra là “Thế nào new là hợp bí quyết?”. Những người new tập tễnh chơi gà chọi thì lại càng rối trí hơn về những tên gọi màu sắc sắc lông khác nhau giữa gà đòn và gà cựa, giữa những địa phương gọi tên màu sắc lông khác nhau. Do đấy giả dụ xem lại trong văn chương truyền khẩu chúng ta có 1 số câu ca dao đúng và 1 số câu ca dao sai do hiểu lầm hay ko dựa trên dựa trên cơ sở của Ngũ hành mà ra.
Thí dụ:
“Gà ô chân trắng mẹ mắng cũng sắm.
Gà trắng chân chì sắm chi thứ đấy”
Câu ca dao trên hoàn toàn đúng vì dựa vào cơ bản của Ngũ hành.
Còn trong thí dụ dưới:
“Xám chân vàng cả làng mất oáy”
Câu này tuy ko hoàn toàn sai nhưng màu sắc lông gà xám được nhận xét 1 bí quyết phổ quát tức là bao gồm cả Xám khô, Xám hồng (người miền Nam gọi là Xám điều hay Xám son), Xám sắt. Sự nhận xét này ko dựa vào cơ bản Ngũ hành 1 bí quyết xác thực mà chỉ dựa vào kinh nghiệm của 1 vài cá nhân, sự kiện xảy ra nên ko có tính thuyết phục.
Theo định nghĩa thông thường ta có 5 sắc lông : Ô, Xám, Điều (Tía), Nhạn và Vàng (gà Cú và và Chuối cũng được xếp trong hạng này). Ngày nay lúc xét tới sắc lông có nhiều phức tạp do những màu sắc sắc new được lại tạo và cho ra những loại tên như Khét, A, Bướm, vv… Do đấy làm cho thế nào để xác định cho đúng màu sắc lông của con gà để định vị trong Ngũ hàn trở nên phức tạp hơn.
Phân định màu sắc lông theo Ngũ hành:
Để có thể phân định màu sắc lông 1 bí quyết chính xác chúng ta bắt buộc nhìn vào lông mã và lông bờm có của gà để xác định chứ ko dựa trên lông trên thân hay đuôi gà. Đấy chỉ là màu sắc lông phụ để gọi cho dễ nhận diện con gà mà thôi. Thí dụ con gà có lông ức lông đùi, lông cánh, lông đuôi màu sắc đen nhưng lông mã và lông bờm cổ màu sắc đỏ thì ta gọi là con gà Ô Tía hay Tía chứ ko gọi nó là gà Ô được. Tuy chữ Ổ đọc trước chữ Tía nhưng Ô ko bắt buộc là màu sắc lông chính mà là lông Tĩa là màu sắc chủ đạo để định màu sắc trong Ngũ hành.
Gà Ô – mạng Thuỷ – đây là con gà có lông mã và bờm cổ màu sắc đen, bất luận là mã kim, mã tre hay mã lại. Con gà Ô hợp bí quyết theo thứ tự động những màu sắc vảy sau đây: màu sắc trắng, kế tới là đen và sau cùng là màu sắc xanh hay màu sắc chì (màu sắc chì còn được gọi là màu sắc da đá do màu sắc đen pha có trắng hay xanh mà ra).
Những màu sắc sau đây được xem là ko hợp những đấy là màu sắc mây ráng đỏ do màu sắc chân vàng pha mau đỏ bên trên vảy như màu sắc mây. Tiếp theo là màu sắc chap vàng. Ô Mã lại hợp bí quyết chân đen.
Gà Xám – mạng Mộc – đây là con gà có lông mã và bờm cổ có màu sắc xám khô hay xám mã lại. Con gà xám có màu sắc lông này sẽ hợp bí quyết màu sắc chân sau đây: màu sắc chân đen, màu sắc chân xanh, chì và sau cùng là màu sắc chân vàng mây có pha ráng đỏ.
Những màu sắc chân sau đây được xem là ko hợp bí quyết: đấy là màu sắc chân vàng và màu sắc chân trắng. Trong câu ca dao trên trên “Xám chân vàng cả làng mốt váy” ý Muốn nói tới Xám tuyên mạng mộc. Còn những màu sắc lông xám khác như Xám hồng hay Xám son thì màu sắc chân vàng lại được xem là hợp bí quyết vì màu sắc lông chủ đạo của xám hồng là màu sắc đỏ (tía) chứ ko là xám nữa nên sự hợp bí quyết thay đổi đổi theo Ngũ hành, vì trong trường hợp này lông Xám chỉ là tên gọi để nhận diện mà thôi. Riêng màu sắc lông Xám sắt tức là gà Xám có lông mã và lông bờm cổ màu sắc đen. Ví dụ lông mã và bờm cổ chỉ pha lẫn ít lông đen thì được gọi là Xám bẩn. Gà Xám bẩn chính là mạng Mộc nên siêu kỵ màu sắc chân trắng. Nhưng giả dụ gà Xám có mã và bờm cố đen hoàn toàn thì đây là Xám sắt chính hiệu hay gọi cho dùng màu sắc lông là Xám ô thì chân trắng lại đúng mạng và hợp bí quyết. Xám sắt (Xám ô) hợp bí quyết chân xanh. – Gà Điều – mạng Hoả – đây là con gà có màu sắc chiếm đại đa số trong những màu sắc lông của gà chọi. Gà Điều có lông mã và bờm cổ màu sắc đỏ rực hay màu sắc đỏ mật. Người miền Bắc hay miền Trung thì gọi đây là gà Tía. Còn người miền Nam thì thường gọi là lộ. điều, riêng dẫn chơi gà cựa còn tuỳ theo màu sắc là cánh, đuôi, ức mà gọi con gà những loại tên nghe , lạ là Khét, Que,… như đã nói tới trên trên những n. lông này chỉ là phụ và giúp nhận diện màu sắc lông con gà dễ dàng hơn mà thôi. Ví dụ những con gà Khét, qua này có mã và bờm cổ màu sắc đỏ thì vẫn là gà might mạng Hoả. Những màu sắc chân sau đây được xem là hợp bí quyết: chân xanh, chì, chân vàng mây có rặng đỏ và sau cùng là chân vàng. Còn chân trắng và chân đen ko hợp bí quyết. Gà Điều hợp bí quyết chân xanh.
Gà Vàng – mạng Thổ – con gà có lông vàng ít được chuộng vì hay bị nhầm lẫn cho là màu sắc lông gà Tam hoàng, gà tàu là loại gà thịt. Tuy nhiên có những loại màu sắc lông khác cũng được xếp hạng là gà mạng Thổ đấy là gà cú, gà bịp. Gà mạng Thổ thì hợp có những màu sắc chân sau: chân vàng có ráng mây đấy, chân vàng và chân trắng.
Những màu sắc chân sau đây được xem ko hợp bí quyết có con gà mang trong mình mạng Thổ: đấy là màu sắc chân đen và chân xanh hay chì.
Lúc xét màu sắc lông vàng thổ và màu sắc lông điều đấy thì nhiều người hay lẫn lộn và gọi là Tía đỏ hay Tía vàng – như vậy là sai lạc hoàn toàn về màu sắc sắc. Đã là Tía thì dĩ nhiên là đỏ và ko bắt buộc là màu sắc vàng.
Lúc xét màu sắc lông mà ko xét kỹ là đỏ hay vàng, cứ cho là lông màu sắc Tía thì dễ xảy ra sự nhầm chẳng hạn như chân trắng thì hợp có con gà Thổ lông vàng, trong lúc con gà Tía mạng Hoả lai ko hợp bí quyết có màu sắc chân trắng.
Gà Nhạn – mạng Kim – gà Nhạn là gà có màu sắc mã tin và lông bờm có màu sắc trắng. 1 điều lý thú là siêu + lúc thấy gà Nhạn lông mã mái. những con gà có màu sắc lông bướm, khét sữa, vv… nhưng giả dụ lông mã và bờm cổ màu sắc vàng như gà chuối đều được xem là gà có mạng Thổ. Gà Nhạn hợp bí quyết có màu sắc chân như sau: chân vàng, chân trắng và chân đen. Chân xanh và chân vàng mây có ráng đỏ được xem là ko hợp bí quyết.
Phương pháp xét màu sắc cho hợp bí quyết trên trên trên trên đều dựa trên cơ bản của Ngũ hành tương sinh và tương khắc. Trên đây chúng ta chỉ đưa ra những bí quyết ghép màu sắc sắc cho hợp có phương pháp của Ngũ hành để thấy sự hài hoà theo lẽ tự động nhiên. Sự hợp bí quyết này ko có nghĩa tuyệt đối và cũng ko có nghĩa sẽ mang trong mình lại kết quả thực tiễn là sẽ mang trong mình về thắng lợi hay chiến bại lúc đem gà ra sới. Những chi tiết về màu sắc sắc như màu sắc lông, màu sắc vảy trên chân, màu sắc mỏ và màu sắc mắt đều là do chi tiết di truyền từ những con gà gốc (gà nọc) đã được truyền xuống cho những thế hệ sau qua việc phối giống. Bên cạnh việc phối giống cho hợp bí quyết về màu sắc lông và màu sắc vảy trên chân người nuôi gà chọi bắt buộc hiểu biết và ứng dụng những chi tiết khác quan yếu hơn trong di truyền học đấy là bí quyết chọn gà về đòn lối, thế đá, thế lực và hình trao để mang trong mình lại kết quả khả tín và cho ra những chiến kê dũng mãnh.
