Tên gọi này xuất phát từ tiếng Hy Lạp hippo, có nghĩa là ngựa và kampo nghĩa là quái vật, vì hình dạng của nó giống như của 1 con cá ngựa.
Những chức năng chính của hồi hải mã liên quan tới học tập và trí nhớ của con người. Những thông tin nghiên cứu về hồi hải mã đã giúp những nhà nghiên cứu hiểu được phần nào bí quyết thức hoạt động của trí nhớ.
Chức năng của hồi hải mã là gì?
Hồi hải mã là 1 phần của hệ limbic, có liên quan tới những chức năng cảm giác và phản ứng. Hệ limbic nằm trên rìa của vỏ não bao gồm vùng dưới đồi và hạch hạnh nhân (amygdala).
Những cấu trúc này giúp kiểm soát những chức năng khác nhau của cơ thể, chẳng hạn như hệ thống nội tiết và những phản ứng “chiến hay chạy” (Battle or flight response)
Hồi hải mã và trí nhớ
Hồi hải mã giúp con người xử lý và truy xuất 2 loại trí nhớ, trí nhớ quy nạp và trí nhớ nhận thức. Trí nhớ quy nạp là những ký ức liên quan tới những sự việc và sự kiện. Thí dụ như học bí quyết ghi nhớ những nội dung được xem, đọc…
Trí nhớ nhận thức liên quan tới những con đường hoặc lộ trình. Thí dụ, lúc 1 tài xế taxi tìm hiểu 1 tuyến đường đi qua 1 thành phố, họ sẽ dùng trí nhớ nhận thức. Những trí nhớ về mối nhận thức dường như được lưu trữ trong vùng hải mã bên cần. Vùng hồi hải mã cũng là nơi trí nhớ ngắn hạn được biến thành trí nhớ dài hạn. Tiếp theo, chúng được lưu trữ trên nơi khác trong não.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những tế bào thần kinh tiếp tục vươn lên là trong suốt tuổi trưởng thành. Hồi hải mã là 1 trong số ít những vùng trong não được tạo ra những tế bào thần kinh new.
Tình trạng nào có thể gây tổn thương cho hồi hải mã?
Ví dụ 1 hoặc cả 2 phần của hồi hải mã bị tổn thương do 1 số tình trạng như bệnh Alzheimer do chấn thương, 1 người có thể bị mất trí nhớ và mất khả năng lưu trữ ký ức trong dài hạn.
Bệnh nhân có thể ko thể nhớ 1 số sự việc đã xảy ra ngay trước lúc vùng hải mã bị tổn thương nhưng có thể vẫn nhớ những sự việc đã xảy ra trước đấy nhiều ngày hơn. Điều này là do những ký ức ngắn hạn sau khoản thời gian 1 thời kì sẽ được lưu trữ trong 1 phần khác của não.
Chứng hay quên cục bộ thoáng qua là 1 dạng mất trí nhớ cụ thể, vươn lên là đột ngột, xảy ra 1 bí quyết ngẫu nhiên. Gần như những người bị chứng mất trí nhớ cục bộ thoáng qua vẫn nhớ lại được ký ức của họ, nhưng nguyên nhân tại sao tình trạng này xảy ra vẫn chưa rõ ràng. Suy đoán từ những nhà nghiên cứu có thể có liên quan tới những tổn thương đối sở hữu hồi hải mã.
Tổn thương cho hồi hải mã có thể làm người bệnh khó nhớ bí quyết vận động từ nơi này sang nơi khác. Dù rằng trước đây người đấy có thể vô cùng thông thạo khu vực mà họ sinh sống, nhưng sau khoản thời gian tình trạng này xảy ra sẽ làm cho việc xác định phương hướng khó khăn.
Tình trạng này cũng có liên quan tới những vấn đề như tâm thần phân liệt và rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD).
Những bệnh liên quan tới hồi hải mã
Hồi hải mã là 1 trong những vùng nhạy cảm của não. Nhiều tình trạng có thể liên quan xấu hoạt động chức năng của hồi hải mã, bao gồm cả việc căng thẳng cao độ trong thời kì dài. 1 số bệnh và chi tiết được biết là khiến suy giảm khả năng hoạt động của hồi hải mã.
Bệnh Alzheimer
Hồi hải mã là 1 trong những khu vực trước tiên bị liên quan bởi bệnh Alzheimer. 1 dấu hiệu ban đầu của bệnh Alzheimer là lúc 1 người khởi đầu mất trí nhớ ngắn hạn. Lúc bệnh tiến triển, vùng não trên hồi hải mã có thể bị suy giảm thể tích, gây khó khăn trong những hoạt động cuộc sống hàng ngày.
Động kinh
Khám nghiệm tử thi cho thấy rằng từ 50 tới 75% những người bị bệnh động kinh có tổn thương trên vùng hồi hải mã. Tuy nhiên, ko rõ liệu chứng động kinh là nguyên nhân hay kết quả của tổn thương này.
Trầm cảm và căng thẳng
Tại những người bị trầm cảm nặng có thể gây giảm kích thước của hồi hải mã. Những nhà khoa học ko có thể chắn liệu kích thước suy giảm là kết quả của bệnh trầm cảm hay chỉ là 1 chi tiết góp phần gây ra tình trạng này. Tuy nhiên thực tế cho thấy rằng có bằng chứng cho thấy căng thẳng tác động tiêu cực tới vùng hải mã.
Điều gì xảy ra trường hợp vùng hải mã bị suy giảm kích thước?
Bệnh Alzheimer, trầm cảm và căng thẳng dường như có liên quan tới suy giảm kích thước trên hồi hải mã. Trong bệnh Alzheimer, kích thước của hồi hải mã có thể được dùng để chẩn đoán tiến triển của bệnh.
Theo 1 số nhà nghiên cứu, trên những người bị trầm cảm, vùng hồi hải mã có thể giảm kích thước tới 20%. Đánh giá về những nghiên cứu đã gợi ý rằng vùng hồi hải mã trên những người bị trầm cảm nặng có thể bé hơn trung bình 10% so sở hữu những người ko bị trầm cảm.
Bệnh Cushing có 1 số triệu chứng liên quan tới nồng độ cao của cortisol – 1 loại hormone được chế tạo lúc bị căng thẳng. 1 trong những triệu chứng này là giảm kích thước của hồi hải mã.
1 nghiên cứu trên lúc đã chỉ ra rằng kích thước của hồi hải mã có khả năng di truyền 54%. Tuy nhiên, vì hồi hải mã tiếp tục chế tạo tế bào thần kinh trong suốt cuộc đời trưởng thành, mối liên lạc này vẫn chưa rõ ràng.
Tuy nhiên, hiện tại những nhà nghiên cứu cũng ko rõ liệu suy giảm kích thước hồi hải mã là nguyên nhân hay là hậu quả của những tình trạng được nêu trên.
Nghiên cứu hiện tại
Vào 5 2016, những nhà khoa học đã công bố 1 đánh giá của những nghiên cứu về tác động của tập thể dục đối sở hữu sự suy giảm nhận thức và lão hóa.
Kết quả cho thấy rằng tập thể dục trên tuổi già có thể nâng cao cường khả năng tạo ra những tế bào thần kinh new của cấu trúc này. Điều này sẽ giúp bảo tồn và có khả năng cải thiện trí nhớ. Tuy nhiên, cơ chế tác động như thế nào vẫn chưa rõ ràng. Bên cạnh ra, 1 số biến số có thể liên quan tới kết quả, vì vậy những nghiên cứu thêm trong tương lai là cần thiết.
Vào tháng 8 5 2017, những nhà nghiên cứu trên Hồng Kông đã công bố những tìm ra cho thấy rằng những hoạt động tần số thấp trên vùng hải mã có thể nâng cao cường kết nối chức năng trong những phần khác của não. Nói bí quyết khác, hoạt động trên vùng hải mã có thể liên quan ko chỉ tới trí nhớ và khả năng xác định phương hướng mà còn liên quan tới những chức năng như thị giác, thính giác và xúc giác.
Theo ý nghĩa của nghiên cứu này, hồi hải mã có thể được xem là “trái tim của bộ não”.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Bệnh viện Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
