Anh em thường đọc những gì lúc tìm được 1 dự án new? Twitter, Medium hay web site? Hầu hết đều đúng. Nhưng có 1 “nhân vật” khác cũng khá quan yếu mà mình nghĩ nhiều người cũng đã biết, nhưng chưa thực sự hiểu rõ về định nghĩa hay vai trò, đấy là White Paper.
White Paper là gì?
White Paper là tài liệu dùng để mô tả những thuộc tính của dự án 1 phương pháp chuẩn nhất, giúp cùng đồng có mẫu nhìn tổng quan về dự án. White Paper là nguồn thông tin chuẩn nhất giả dụ cần tham khảo về bất kì dự án nào.
Thuật ngữ White Paper ra đời trước lúc được dùng trong Crypto. White Paper có nguồn gốc phương pháp đây khoảng 1 thế kỷ, để chỉ báo cáo ngành được xuất bản bởi 1 số bộ của chính phủ Vương quốc Anh. Còn đối sở hữu Crypto, Whitepaper có lẽ được biết tới sớm nhất vào thời kì ICO (Preliminary Coin Providing).
White Paper chứa những thông tin gì?
Dưới đây là 1 số thông tin thường thấy của 1 White Paper của những dự án trong Crypto:
- Định nghĩa về dự án: Tóm tắt sơ lượt nhất của 1 dự án.
- Nguyên nhân ra đời của dự án: Giải quyết vấn đề nào đấy của thị trường.
- Cơ chế hoạt động của dự án: Nêu những thành phần, vai trò của từng thành phần trong dự án, những công thức dùng trong hoạt động,…
- Lộ trình phát triển thành: Những việc crew sẽ làm cho trong tương lai.
- Workforce: Giới thiệu từng người, vai trò của họ trong dự án.
- Thông tin về token.
- Những token trong dự án.
- vai trò từng token (thông thường chỉ có 1, nhưng những dự án sắp đây, đặc biệt mảng Gaming, có thể có 2 token sở hữu vai trò khác nhau).
- Số lượng từng token.
- Chi tiết mở bán token chính.
- Nhà đầu tư của dự án.
Tuy nhiên, những thông tin trên chỉ mang trong mình tính đúng vào thời điểm đấy. Bởi vì những thông tin trên có thể dễ dàng sửa đổi dựa trên nhu cầu thực tế của thị trường, hoặc thực lực của đội ngũ,…
Thí dụ: Origin Protocol trước đây làm cho về mảng e-commerse. Tuy nhiên, do development NFT đang lên, và có vẻ đội ngũ dự án có làm cho khá phải chăng mảng này, nên họ đã đổi 100% phần tiêu dự án, White Paper từ e-commerse sang 1 dự án làm cho về NFT. Hiện tại, anh em giả dụ lên trang chủ của Origin sẽ ko thấy bất kì thông tin nào liên quan tới e-comerse.
Chức năng của White Paper
Nơi chứa những thông tin chuẩn nhất
White Paper có thể ví như “gốc” của 1 dự án. Có thể những trang internet Crypto sẽ có những góc nhìn khác nhau về định nghĩa dự án, nhưng giả dụ có 1 nơi 1 diễn giải chính xác nhất, thì đấy là White Paper.
Trong White Paper, chúng ta có thể tìm thấy sắp như mọi thông tin chính thống, giúp việc đầu tư của anh em trở nên dễ dàng hơn.
Gọi vốn
Do White Paper được xem như bản phác thảo dự án trước lúc bắt tay vào làm cho, nên đây là thứ tiên quyết thiết yếu để những nhà đầu tư biết mình đang bỏ tiền vào đâu. Trở về thời kì ICO thịnh hành, những dự án đa phần chỉ cần Whitepaper là có thể đi gọi vốn.
Nhưng tại thời điểm hiện tại, White Paper ko còn quá quan yếu trong việc gọi vốn. Nguyên nhân là vì những dự án được “vẽ” ra siêu dễ trên giấy, nhưng bắt tay vào làm cho thì ko đạt như kì vọng. Do đấy, ngày nay những nhà đầu tư thường nhìn và đội ngũ dự án (siêu phẩm trước đấy, thiên tài,…), dự án đã chạy rồi có kết quả như thế nào,… Từ đấy new ra quyết định đầu tư.
Sự khác nhau của White Paper và Lite Paper
Như mình đã nói, White Paper hiện tại ko còn quá quan yếu đối sở hữu 1 dự án. Có lẽ bên cạnh việc nhà đầu tư trở nên khó khăn hơn, nguyên nhân khác là White Paper khá khô khan, đặc biệt đối sở hữu những dự án nặng tính kĩ thuật như Layer 1, Layer 2,…
Do đấy, 1 thứ khác dần trở nên phổ cập} để thay thế thế White Paper để truyền đạt thông tin, đấy là Lite Paper. Đúng như tên gọi, Lite Paper cho chúng ta cảm giác “nhẹ” hơn về mặt thông tin, bố trí cũng dễ nhìn hơn, từ đấy giúp cùng đồng nắm được ý tưởng, cũng như phần đích ra đời của dự án rõ hơn.
Những phần được lượt bỏ của White Paper so sở hữu Lite Paper thường nằm tại việc tính toán công thức, bối cảnh hiện tại. Những phần khác như định nghĩa dự án, thông tin token, crew dự án,… đều được giữ lại.
Ko có ràng buộc nào cho thấy chỉ được có 1 loại White Paper hay Lite Paper. 1 số dự án chuẩn bị kĩ, họ có cả 2 phiên bản: White Paper và Lite Paper trên web site; 1 số khác chỉ có 1 trong 2.
Tầm quan yếu của White Paper trong đầu tư Crypto?
Do White Paper và Lite Paper có chức năng tương tự động nhau, nên tại đây mình sẽ nói đại diện là White Paper.
Điểm trước tiên mà White Paper giúp được cho nhà đầu tư đấy là chúng sẽ gom mọi thông tin hữu ích lại, giúp khách hàng ko tốn nhiều thời kì để tìm dữ liệu đầu tư.
Tiếp theo, White Paper giúp anh em biết được cốt lõi dự án làm cho gì, từ đấy có thể nhìn ra được tiềm năng của dự án. Thí dụ như dự án sinh ra có thể giải quyết được vấn đề gì của thị trường, giả dụ có thì vấn đề đấy quan yếu hay ko,…
Bên cạnh ra, giả dụ anh em xem siêu nhiều White Paper, thì dần dần sẽ nhận ra được ko nên dự án nào cũng độc đáo, có điểm riêng. 1 số dự án chỉ đơn giản là fork ra từ những dự án lớn, dí dụ như:
- AMM thì đa phần những dự án fork ra từ Uniswap.
- Lending thì fork ra từ MakerDAO hay Compound, Aave,…
Do đấy, lúc anh em đọc vào 1 dự án tương đối giống dự án trước đấy, có thể dự phóng ngay về phương pháp thức hoạt động của dự án này có thực sự hiệu quả hay ko (phần tokenomics của dự án).
Tham khảo thêm về phương pháp đọc Tokenomics của những dự án tại đây: Tokenomics là gì?
Tổng kết
White Paper là 1 trong những tiêu chí cơ bản cần có của 1 dự án. Chúng ko chỉ giúp cùng đồng có mẫu nhìn thiện cảm hơn vì dự án chỉnh chu trong việc chuẩn bị tài liệu; mà còn là 1 “kim chỉ nam” cho mọi người biết đường để đầu tư.
Đừng quên đăng ký và tham dự những nhóm, channel của Coin98 Insights dưới đây để được thảo luận cùng những admin và nhiều member khác trong cùng đồng:
- Group Chat Telegram: t.me/Coin98Insights_Chat
- Channel Telegram: t.me/Coin98Insights
- Youtube: sentayho.com.vn/coin98
- Group Fb: sentayho.com.vn/teams/Coin98.Web
- Twitter: sentayho.com.vn/Coin98Insights
